گنجینه صوتی تبیان

«استطاله» در لغت به معنای کشیدن و طلب کشیدن و در اصطلاح علم تجوید عبارت است از امتداد صوت از اول کناره زبان تا آخر آن. این حالت فقط در حرف «ض» هست؛ زیرا مخرج حرف «ض» امتداد می‌یابد تا به مخرج «ل» متصل شود؛ به عبارت دیگر، طولانی بودن نسبی مخرج «ض» سبب امتداد صدا در چنین حالتی می‌شود و همین پدیده را «استطاله» می‌گویند. در برخی از منابع، «استطاله» به کشیدن زبان هنگام تلفظ حرف «ض» معنا شده است. استطاله از صفات فرعی حروف است .

صفات حروف ( جهر ) تعریف صفت جهر جَهر در لغت به معنای صدای بلند و آشکار است و در علم قرائت قرآن به معنای صدای بلند حرف که در اثر ارتعاش تارهای صوتی، هنگام تلفظ برخی از حروف به وجود می آید گویند. این حروف عبارتند از: (عظم وزن قاری غض ذی طلب جد) که به حروف مجهوره نیز معروف اند و به هنگام تلفظ این حروف، تارهای صوتی بسیار به هم نزدیک و مرتعش می گردند. تعریف صفت همس همس در لغت به معنای مخفی کردن و در اصطلاح تلاوت قرآن، به معنای صدای آهسته حرف در نتیجه عدم ارتعاش تارهای صوتی در تلفظ حروف مهموسه: (فحثه شخص سکت) که این صفت دقیقاً ضد صفت جهر می باشد یعنی تارهای صوتی از همدیگر دورند و مرتعش نمی شوند.

تجوید؛ و اهمیت آن در نماز از آنجاییکه قرائت یکی از ارکان مهم نماز بوده و بدون قرائت نماز ما صحیح نخواهد بود، و همچنین الفاظ قرآن باید با تلفظ عربی خوانده شود، فراگیری علم تجوید برای هر فردی که نماز بر او فرض است، فرض و لازم است، چون بدون اجرای قواعد تجویدی، نمی توان حروف عربی را به نحوی که باید، اداء نمود. تعریف تجوید: تجوید بر وزن «تفعیل» از ماده «الجوده» گرفته شده که به معنای حُسن و زیبایی است. و در اصطلاح علمی است که در رابطه با صفات، و طریقه صحیح تلفظ حروف بحث می نماید. اهمیت تجوید در نماز: برای بیان اهمیت علم تجوید همین اندازه کافی است که به تلفظ صحیح و غلط کلماتی که در نماز می خوانیم، توجه کنیم و ببینیم که اگرتلفظ درست آنها انجام نشود، نماز ما چه خواهد شد! لذا وظیفه ی هرمسلمانی است که درست خواندن نماز را فرا بگیرد. در زیر به ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺩﺭﺳﺖ بعضی ﮐﻠﻤﺎﺕ و ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻏﻠﻂ آنها که معمولا ﺍﺩﺍﺀ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، دقت کنید: ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﯿﻢ: ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺍﻟﺮﻫﻤﺎﻥ ﺍﻟﺮﻫﯿﻢ: ﻣﺮﻫﻢ ﮔﺬﺍﺭ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﺍﻟﻠﻪ: ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﺍﻟﻬﻤﺪ: ﻫﻼ‌ﮐﺖ و ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﺍﻟﻌﺎﻟَﻤﯿﻦ(ﻻ‌ﻡ ﺩﻭﻡ ﻣﻔﺘﻮﺡ): جهانیان ﺍﻟﻌﺎﻟِﻤﯿﻦ(ﻻ‌ﻡ ﺩﻭﻡ ﻣﮑﺴﻮﺭ): ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ. ﻧﻌﺒﺪ: ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﻧﺌﺒد: ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﯿﻢ ﻧﺴﺘﻌﯿﻦ: ﯾﺎﺭﯼ ﻣﯽ ﺟﻮﯾﯿﻢ ﻧﺴﺘﺌﯿﻦ: ﻃﻠﺐ ﻭﻗﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ: ﺭﺍﺳﺖ ﻣﺴﺘﻐﯿﻢ: ﻃﻠﺐ ﺍﺑﺮﯼ ﺷﺪﻥ ﺁﺳﻤﺎﻥ. ﺍﻧﻌﻤﺖ: ﻧﻌﻤﺖ ﺩﺍﺩﻩ ای ﺍﻧﺌﻤﺖ: ﻧﺎﻟﻪ ﺿﻌﯿﻒ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﯼ ﺍﻟﻤﻐﻀﻮﺏ: ﻏﻀﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻟﻤﻘﻀﻮﺏ: ﺷﺎﺧﻪ ﺑﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻟﻀﺎﻟّﯿﻦ(ﻻ‌ﻡ ﺩﻭﻡ ﻣﺸﺪﺩ): ﮔﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﻇﺎﻟﯿﻦ: سایه کنندگان ﺫﺍﻟﯿﻦ: خوار کنندگان ﺯﺍﻟﯿﻦ: ﺑﻪ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﺘﮕﺎﻥ ﻗﻞ: ﺑﮕﻮ ﻏﻞ: ﺑﮕﯿﺮ ﻭ ﻫﻼ‌ﮎ ﮐﻦ. ﺍَﺣﺪ: ﯾﮕﺎﻧﻪ ﺍﻫﺪ: ﺯﻣﯿﻦ پایین ﺻﻤﺪ: ﺑﯽ ﻧﯿﺎﺯ ﺳﻤﺪ و ﺛﻤﺪ: ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩ ﻣﺘﺤﯿﺮ، ﺁﺏ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﻧﺎﻣﻄﺒﻮﻉ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﻋﻈﯿﻢ: ﺑﺰﺭﮒ ﻋﺰﯾﻢ و ﺍﺯﯾﻢ: ﺍﺭﺍﺩﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺳﺨﺘﯽ ﻭ ﯾﺎ ﻗﺤﻄﯽ ﺑﺤﻤﺪﻩ: ﺑﻪ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺍﻭ ﻣﺸﻐﻮﻟﻢ ﺑﻬﻤﺪﻩ: ﺑﻪ ﻫﻼ‌ﮎ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﻭ ﻣﺸﻐﻮﻟﻢ ﺣﻤﺪﻩ: ستاﯾﺶ ﮐﺮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻤﺪﻩ: ﺧﻔﻪ ﮐﺮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ، ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﮐﺮﺩﻥ ﻭﺍﺩﺍﺭﺵ ﮐﺮﺩ ﺻﻞ:ّ ﺩﺭﻭﺩ ﻓﺮست ﺳﻞ: ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﮑﺶ، ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ﺳﻞ ﻣﺒﺘﻼ‌ ﮐﻦ ﻣﺤّﻤﺪ: ﺳﺘﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻣﻬﻤﺪ: ﻫﻼ‌ﮎ ﺷﺪﻩ، ﺧﻔﻪ ﺷﺪﻩ

توضیحات استاد رضایی اصفهانی درباره معرفی سوره مباركه تكاثر و شرح مفردات آن «این سوره در ابتدا فخر فروشان زیاده طلب را یادآور می شود و این عمل را نشأت گرفته از جهل می داند. در ادامه نیز بیان می كند كه انسان با دلایلی می تواند علم به دوزخ پیدا كند و حتی بالاتر از آن می تواند جهنم را شهود نماید و علم به رستاخیز داشته باشد» (14:03)

درس اخلاق آیت الله حق شناس در مورد: طلب علم از نگاه خاندان عصمت(ع) و اینکه علم بر دوقسم هست نافع و غیر نافع (23:59)