« ر » ذاتا تفخیم می شود و باید درشت ادا شود ، مگر در چهار مورد بعلل مؤثره در آن نازک ادا می شود .
مورد اول : راء مکسوره باشد مثل ربوا ، رضوان چون حرکت کسره در راء موجود شده باعث ترقیق آن می شود .
مورد دوم : راء ساکن ما قبل مکسور مثل فِرعون ، مِریه زیرا کسره ما قبل در حرف تأثیر کرده است .
مورد سوم : راء ساکن که ما قبل آن نیز ساکن بوده و ما قبل ما قبل آن هم مکسور باشد مثل : سِحْر ، ذِکْر .
مورد چهارم : راء ساکن که ما قبل آن حرف « ی » قرار گیرد باز هم ترقیق می شود مثل : بصیر ، نذیر ، اگر چه « ی » ماقبلش هم ساکن بوده باشد و یا مفتوح و یا حرف استعلا باشد باز هم تغییری در ترقیق نمی دهد مثل : خیر ، غیر .
تبصره : باید دانست که قاعده فوق در دو مورد استشناء و قابل دقت می باشد .
مورد اول : راء ساکن ما قبل مکسور که قبل از حرف استعلا واقع می شود تفخیم می گردد و در تمام قرآن سه حرفست از استعلا که بعد از حرف راء ساکن ما قبل مکسور واقع شده عبارتند از : ( ص ، ط ، ق ) مثال از هر یک :
ص ـ مرصاد .
ط ـ قرطاس .
ق ـ فرقه .
مورد دوم : اگر کسره ما قبل راء ساکن ذاتی نبوده و عارضی باشد تفخیم می گردد .
مثل اِرْجِعوا ، اَمِ ارتابوا ، اَلّذی ارْتَضی
تنوین و نون ساکن
تنوین که عبارتست از ـًـــٍـــٌ و نون ساکن زمانی که بحروف حلقی که قبلا هم ذکر شده عبارتند از : « ه ء ح ع ح غ » برسد نون کاملاً اظهار می شود مثل : جُرُفِ هارٍِ ، مِنْ عِلْمٍ ، اَنْعَمْتَ. وقتی که بحروف یَرملون که عبارتست از : « ی ، ر ، م ، ل ، و ، ن » برسد ادغام می شود . یعنی نون خوانده نمی شود و حرف مشدّد می گردد .مثل : مَنْ وّاق ، مَنْ یّشاء ، یَکُنْ لّه و زمانی که به بقیه حروف برسد اخفاء می شود یعنی صوت در غنّه ( بینی ) می اندازد و پنهان اداء می شود مثل : اَنْتُمْ، مَنْ تابَ ، جَنّاتٍ تَجْری ، امّا وقتی که نون ساکن به حرف ب برسد قلب به میم می شود مثل : مِنْ بَیْن ، مِنْ بَعْدِ .
« ر » ذاتا تفخیم می شود و باید درشت ادا شود ، مگر در چهار مورد بعلل مؤثره در آن نازک ادا می شود .
مورد اول : راء مکسوره باشد مثل ربوا ، رضوان چون حرکت کسره در راء موجود شده باعث ترقیق آن می شود .
مورد دوم : راء ساکن ما قبل مکسور مثل فِرعون ، مِریه زیرا کسره ما قبل در حرف تأثیر کرده است .
مورد سوم : راء ساکن که ما قبل آن نیز ساکن بوده و ما قبل ما قبل آن هم مکسور باشد مثل : سِحْر ، ذِکْر .
مورد چهارم : راء ساکن که ما قبل آن حرف « ی » قرار گیرد باز هم ترقیق می شود مثل : بصیر ، نذیر ، اگر چه « ی » ماقبلش هم ساکن بوده باشد و یا مفتوح و یا حرف استعلا باشد باز هم تغییری در ترقیق نمی دهد مثل : خیر ، غیر .
تبصره : باید دانست که قاعده فوق در دو مورد استشناء و قابل دقت می باشد .
مورد اول : راء ساکن ما قبل مکسور که قبل از حرف استعلا واقع می شود تفخیم می گردد و در تمام قرآن سه حرفست از استعلا که بعد از حرف راء ساکن ما قبل مکسور واقع شده عبارتند از : ( ص ، ط ، ق ) مثال از هر یک :
ص ـ مرصاد .
ط ـ قرطاس .
ق ـ فرقه .
مورد دوم : اگر کسره ما قبل راء ساکن ذاتی نبوده و عارضی باشد تفخیم می گردد .
مثل اِرْجِعوا ، اَمِ ارتابوا ، اَلّذی ارْتَضی
تنوین و نون ساکن
تنوین که عبارتست از ـًـــٍـــٌ و نون ساکن زمانی که بحروف حلقی که قبلا هم ذکر شده عبارتند از : « ه ء ح ع ح غ » برسد نون کاملاً اظهار می شود مثل : جُرُفِ هارٍِ ، مِنْ عِلْمٍ ، اَنْعَمْتَ. وقتی که بحروف یَرملون که عبارتست از : « ی ، ر ، م ، ل ، و ، ن » برسد ادغام می شود . یعنی نون خوانده نمی شود و حرف مشدّد می گردد .مثل : مَنْ وّاق ، مَنْ یّشاء ، یَکُنْ لّه و زمانی که به بقیه حروف برسد اخفاء می شود یعنی صوت در غنّه ( بینی ) می اندازد و پنهان اداء می شود مثل : اَنْتُمْ، مَنْ تابَ ، جَنّاتٍ تَجْری ، امّا وقتی که نون ساکن به حرف ب برسد قلب به میم می شود مثل : مِنْ بَیْن ، مِنْ بَعْدِ .
کتاب صوتی «انّ ربک لبالمرصاد» برگرفته از کتاب «آن سوی مرزها» حاوی اطلاعاتی است درباره معاد، آخرت و جهان پس از مرگ «شیخ طبرسى، رحمة الله علیه، در تفسیر آیه‌ی انّ ربک لبالمرصاد (سوره فجر / ۱۵) نوشته است: یعنى راه بندگان خدا در روز قیامت از مرصاد، کمین‌گاه ویژه، مى‌گذرد و کسى نیست که از آن عبور نکند… » نویسنده محمد تقی ناطقی
گفتگوی حجت الاسلام والمسلمین «مسعود عالی» در برنامه سمت خدا در تاریخ
91.02.31 : « در قیامت پنجاه موقف وجود دارد که هر موقف، هزار سال شاید طول بکشد. این مواقف همان تکالیف و وظایف شرعی در دنیا می باشد. مثل اعتقادات، نماز، روزه، خمس، زکات، حج، جهاد...»
گفتگوی حجت الاسلام والمسلمین «مسعود عالی» در برنامه سمت خدا در تاریخ
91.02.17 : « یکی از سخت ترین مواقف قیامت، موقف حق الناس می باشد. مرصاد، همین موقف می باشد. و کم کسی هست که مبتلا نباشد. در دعای مکارم الاخلاق به این گردنه و سلامتی از مرصاد اشاره شده است. اگر از ظلم به دیگران پاک نشویم، نمی شود که از این موقف رد شویم. باید سعی کرد حق الناسی بر گردن نداشته باشیم.»
بخش دوم گفتگوی تبیان با «سرهنگ بوالحسنی» پیرامون دفاع مقدس؛ علت ادامه جنگ بعد از فتح «خرمشهر» چه بود؟ چرا ایران «آتش بس»(قطعنامه 598) را پذیرفت و منظور امام از «نوشیدن جام زهر» چه بود؟ آیا ربطی به پذیرش قطعنامه دارد؟(27:24)
لطفا منتظر باشید ...
